Białogard

Z Baza kolejowa
Skocz do: nawigacja, szukaj

Białogard to dosyć duża stacja węzłowa, na której krzyżują się linie kolejowe ze Szczecinka do Kołobrzegu oraz z Gdańska do Szczecina (niegdyś dwutorowa). Posiada ona 7 torów głównych, z których 5 znajduje się przy peronach - dwóch dwukrawędziowych wyspowych oraz jednym jednokrawędziowym, przy budynku dworca. Na stacji funkcjonuje także szereg innych torów - m.in. bocznica PKP Energetyka, bocznica do dawnych Państwowych Składów Opału (obecnie nieużywana) oraz lokomotywownia z halą wachlarzową, posiadającą 20 stanowisk. Obecnie jest ona używana przez drogowców- w środku stacjonują pług odśnieżny, drezyny, wagony i pojazdy pomocnicze służby drogowej. Dawniej stacjonowały w niej m.in. liniowe lokomotywy spalinowe serii SP45, ST44 oraz SU46. Przed przebudową hali i urządzeń lokomotywowni, obsługiwała ona trakcję parową. Naprzeciwko hali lokomotywowni znajduje się druga obrotnica, wciąż zdatna do eksploatacji, wieża wodna oraz resztki urządzeń parowozowni pomocniczej. W okresie powojennym straciła ona swoje znaczenie i była wykorzystywana przez drogowców, aż do przeniesienia ich do dużej lokomotywowni. Wzdłuż toru linii do Kołobrzegu funkcjonuje wiązka torów odstawczych, połączona torem komunikacyjnym z lokomotywownią i resztą stacji, a wzdłuż linii do Koszalina- tory trakcyjne dla lokomotyw spalinowych i EZT. Po przeciwnej stronie budynku dworca zlokalizowano urządzenia ładunkowe: dwie rampy i dwa place ładunkowe oraz bocznicę do spichlerza (nieużywana). Niegdyś istniała jeszcze bocznica do mleczarni. Ruch pociągów na stacji prowadzony jest przez nastawnie "Bi" oraz "Bi2", które posiadają urządzenia przekaźnikowe z sygnalizacją świetlną. Z nastawni "Bi" obsługuje się przejazdy kolejowe na ulicy 1 Maja (dwa przejazdy z osobnymi urządzeniami rogatkowymi), z "Bi2" na ul. Świdwińskiej (z wykorzystaniem TVU). W chwili obecnej nie wszystkie tory na stacji są czynne: w całości zamknięto tory: 16, 16a, 103, 113, 241, 247, 321, 351, 352, 353, 354. Tor nr. 243 jest zamknięty od rozjazdu 112 do Tm24.

Kolej w Białogardzie to także nieistniejąca już wąskotorówka o prześwicie torów 1000mm. Na stacji Białogard Wąskotorowy, położonej wzdłuż łuku wyjazdowego do Szczecinka, rozpoczynały się jednotorowe linie do Świelina oraz Sławoborza, a także krótki odcinek do przystanku osobowego Białogard Miasto, zlokalizowanego tuż przy peronach normalnotorowych. Stacja Wąskotorowa posiadała urządzenia ręczne kluczowe z sygnalizacją kształtową. Obsłudze ruchu towarowego służył plac ładunkowy, zapadnia transporterowa, waga wagonowa oraz magazyn z rampą. Do obsługi ruchu pasażerskiego służyły dwa jednokrawędziowe perony, z nawierzchnią ziemną na wysokości główki szyny. Na stacji zlokalizowana była również dwutorowa, czterostanowiskowa parowozownia, zasieki węglowe, kanały oczystkowe, krótka obrotnica wagonowa i warsztaty. Stacja korzystała z położonej niedaleko ( na wysokości przystanku Białogard Miasto) wieży wodnej kolei normalnotorowej. Kolej dojazdowa posiadała dosyć liczne skrzyżowania z koleją normalnotorową, zarówno dwupoziomowe (z linią do Szczecinka, kawałek dalej także z linią do Stargardu), jak i jednopoziomowe (z bocznicą Białogard PZM).

W południowej części Białogardu obecność trzech rzek (Parsęta, Leśnica oraz Kanał ulgi Leśnicy) wymusiła budowę wielu obiektów inżynieryjnych- szerokiego mostu betonowego pod stacją Białogard Wąskotorowy i torami wyjazdowymi do Szczecinka, trzech mostów wąskotorowych (dwa betonowe i jeden stalowy, z jazdą górą) oraz trzech mostów normalnotorowych (jeden betonowy i dwa stalowe, z jazdą górą).

Z biegiem lat stacje w Białogardzie przechodziły liczne modernizacje. Linie i stację wąskotorową przekuto z 750 na 1000mm oraz częściowo przebudowano układ torowy stacji. Na stacji Białogard oprócz wspomnianej przebudowy lokomotywowni zmodernizowano również niektóre przejścia rozjazdowe (m.in. wymieniono rozjazdy krzyżowe z iglicami poza bokami czworoboku na angielskie) a także zlikwidowano część torów bocznych. Oprócz kilku zlikwidowanych w obrębie stacji, istniała również wiązka torów bocznych odgałęziająca się od szlaku do Szczecinka, za wąskotorowym mostem nad tą linią. Z czasem rozebrano również tor wąskotorowy prowadzący do przystanku Białogard Miasto, a w jego miejsce położono normalnej szerokości tor odstawczy nr. 16a. Stacja Białogard Wąskotorowy również nie przetrwała próby czasu: zamknięto ją w 1991r., natomiast dzieła zniszczenia dokonała rozbiórka infrastruktury zakończona w 2006r. Obecnie istnieje tylko budynek warsztatów wykorzystywany jako garaże oraz budynek stacyjny, użytkowany jako mieszkalny. O kolejowej przeszłości tego terenu świadczy tylko samotna zapadnia transporterowa oraz ogrodzenia okolicznych działek wykonane z szyn wąskotorowych.

aktualność: październik 2011r.
Rok budowy
1859
Nazwa Lata obowiązywania
Belgard 1859 - 1909
Belgard Staatsbahnhof 1910 - 1920
Belgard 1921 - 1945
Białogród 1945 - 1946
Białogard od 1947


Alt text

Galeria zdjęć

Część normalnotorowa

Północna głowica rozjazdowa.
Semafor wjazdowy od strony Koszalina.
Bocznica PKP Energetyka.
Wjazd od strony Koszalina i odgałęzienie bocznicy PKP Energetyka.
Semafor wjazdowy od strony Kołobrzegu.
Tory boczne od strony Kołobrzegu.
Widok z nastawni dysponującej na tory stacyjne.
Wyjazd w kierunku Koszalina.
Nastawnia dysponująca.
Semafor wjazdowy od strony Świdwina i most na Parsęcie.
Wjazd od strony Szczecinka.
Tor z dawnym kanałem oczystkowym na terenie parowozowni pomocniczej.
Skrajnik na torze bocznym.
Semafory wyjazdowe w kierunku Świdwina i Szczecinka.
Tory boczne, w tle kładka dla pieszych.
Tory stacyjne.
Perony.
Tory odstawcze od strony Kołobrzegu.
Perony.
Dworzec, widok od strony torów.
Nieistniejący budynek ekspedycji towarowej (zdjęcie archiwalne).
Rampa, nieistniejący budynek ekspedycji towarowej (zdjęcie archiwalne).
To samo miejsce obecnie.
Budynek lokomotywowni.
Widok ogólny od strony Świdwina.
Wyjazd w kierunku Świdwina i Szczecinka.
Widok na południową część stacji z wiaduktu.
Tory lokomotywowni, po lewej zrujnowana hala napraw EZT.
Po prawej zabudowania parowozowni pomocniczej, po lewej semafory wyjazdowe w kierunku Koszalina i Kołobrzegu.
Po lewej nieczynna bocznica do składów opału, na wprost tory do lokomotywowni.
Nieużywana bocznica do spichlerza, obecnie zrujnowanego.
Rampa czołowo-boczna, w głębi wieża wodna.
Nastawnia wykonawcza "Bi2".
Resztki rozebranej bocznicy do mleczarni, po lewej obszerny plac ładunkowy.
Obrotnica i przebudowana lokomotywownia na terenie dawnej parowozowni pomocniczej.
Semafor wjazdowy od strony Szczecinka, most wąskotorowy nad Parsętą i linią nr. 404.
Przejazdy przez ul. 1-Maja.
Resztki zasieków węglowych na terenie lokomotywowni.
Po lewej tory dojazdowe do obrotnicy, na wprost hala napraw EZT, po prawej resztki zasieków węglowych.
Wnętrze zrujnowanej hali napraw EZT.
Obrotnica.

Część wąskotorowa

Mosty nad Kanałem ulgi Leśnicy: po lewej normalnotorowy, w środku wąskotorowy, po prawej drogowy.
Most nad Leśnicą na terenie stacji Białogard Wąskotorowy.
Drugi z wąskotorowych mostów nad Kanałem ulgi Leśnicy, na linii do Sławoborza.
Potężny nasyp wąskotorowy, widok z mostu nad Parsętą w kierunku mostu nad Kanałem ulgi Leśnicy.
Budynek warsztatów wąskotorowych, obecnie wykorzystywany jako garaże.
Budynek stacyjny Białogard Wąskotorowy, widok od strony torów.
Zapadnia transporterowa.
Resztki torów stacji wąskotorowej, obecnie rozebrane (zdjęcie archiwalne).


Linia kolejowa nr 202 Gdańsk Główny - Stargard
Źródło: „https://semaforek.kolej.org.pl/wiki/index.php?title=Białogard&oldid=33414”